Telefon dinlemeler, sokağa çıkma yasaklarının kötüye kullanılması, belli bir kesimin zenginleştikçe zenginleşmesi, gittikçe zorlaşan şartlarda, baştaki bir adamın kimilerine göre dahice kimilerine göre ahmakça fikirleri için çalışıp duran ancak günün sonunda temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamayacak kadar yoksullaşan halk… Demografik ve ideolojik sebeplerle kürtajı yasaklayan, yaptırdığı yollarla ve binalarla ün salan, Batılı liderleri pohpohlayan içeride ise demir yumruk bir yönetim… Evet, sizin de tahmin ettiğiniz gibi 1965’ten 1989’a kadar süren Çavuşesku yönetiminden, komünist Romanya’dan bahsediyorum. Hitler yönetimi için, Almanya’nın ağır sanayisinin mimarı, Almanya bugün Hitler’in temelini attığı düzen sayesinde süper güç diyenleri hala duyuyoruz malum. İşte benzer şekilde Çavuşesku için de onun döneminde Romanya’da işsizlik yoktu, her şey zaten ücretsizdi! diyenleri işitebilirsiniz. Romantizme bulanmış, komünizm hayalleri bunlar. Her otuz insandan birinin gizli polis servisine çalıştığı, 30 milyon iş gücü politikasıyla çıktığı yolda bekarlık vergisi koyan, kadınlara birer damızlık hayvan muamelesi yapan ve fetüsler halkın ortak malıdır özlü sözünün sahibi Çavuşesku’nun tüm icraatları da kötü değil. Kendisinin, insanlık tarihine, siyaset bilimcilere bıraktığı en büyük miras Çavuşesku’nun termometresi fenomeni.
Elektrik, su, sağlık ve eğitim hizmetleri gibi yaşamın vazgeçilmez pek çok unsurunun komünizm gereği devletin kontrolünde ve ücretsiz olduğu Romanya’da elbette ısınmak için gerekli malzemeler de devletçe yönetiliyor. Yasa gereği, hava sıcaklıkları 10 derecenin altına düştüğünde merkezden yönetilen kaloriferlerin açılması gerekiyor. Hal böyle olunca kaynakların yetersiz olduğu dönemlerde, Çavuşesku yönetimi, hava durumu bültenlerinin 10 derecenin altında hava derecesi bildirmesine izin vermiyor. Zaten özel televizyonların hayal dahi edilmediği, evde daktilo bulundurmanın bile suç olduğu bir ortamda hava durumu sunucusunun hangi sayıları açıklayacağını belirlemek ve bunu sorunsuz uygulamak hiç de zor olmuyor. Ancak Çavuşesku’yu deviren Temeşvar’da başlayan isyana giden yola da işte bu politikalar taş döşüyor. Zira hava durumu bültenlerinde açıklanacak sayıları belirlemeniz, termometrelerin ayarlarıyla oynamanız mümkün olabiliyor. Ancak halkın üşüme hissini, açılmayan kaloriferler ile ısınamayan aileleri termometrelerdeki sayılar gibi yanıltmak bir noktadan sonra güçleşiyor. Tıpkı açıklanan enflasyon sayılarına rağmen pahalılığı, kontrol edilen ana akım medyaya rağmen ölümün sessiz çığlığıyla bağıran intihar haberlerini, aşı yok diye bir şeyi kabul etmiyorum cümlelerine rağmen aşılamada geri kalınmasının faturasını halkın ödemesinin saklanamaması gibi…
