“Arkadaşlarınızı hangi özellikte insanlardan seçmeyi tercih edersiniz?” diye sual edilse vereceğim cevap bellidir: “Allah’tan korksun, kuldan utansın kâfidir. Başka nam, şan, makam, mevki, statü aramam.”

Sadece arkadaşlarımda bulunmasını arzu ettiğim vasıflar değil bunlar. Özellikle kamuda görev üstlenecek, siyaset arenasında boy gösterecek her kişinin özellikle “gözü tokluk sınavından” geçmesi lazım. Bu da Allah’tan korkmak, kuldan utanmak ile mümkün. Yüzü kızarma hassasiyetini kaybetmiş, ar hayâ damarı çatlamış mahlûkata kasasını, kesesini, imzasını, mührünü teslim eden devletin zevaline kimse mani olamaz, bunu bilir, bunu söylerim.

Haramın Ayak Sesleri: Para Tanrısına Tapınmak

Rivayet olunur ki, Muhyiddin-i Arabî, etrafını saran bir grup kimse ile sohbet ederken aniden hiddetlenerek ayağını yere vurmuş ve şöyle demiş: “Sizin taptığınız, benim ayağımın altındadır!” Âlemlerin Rabbi yüce Allah’a kulluğu bırakıp, para tanrısına tapınmayı tercih edenleri kast ederek sarf edilen bu sözlerin günümüzde muhatabı o kadar çok ki!

Bunlar kendi köşelerinde haram lokmaları tıkınıp cehennemlik bedenlerini besiye çekseler gam çekmeyeceğim. Nasıl olmuşsa becermişler, etkili yetkili koltuklara kurulmuşlar. Rüşveti, irtikâbı yaşamlarının yegâne gayesi hâline getirmişler; dolmayan küplerine kamu kaynaklarını akıtmakta üstatlık derecesine erişmişler. Baklava kutularında Euroları tatlandırmadan mideye indirmeyecek kadar “rüşvet gurusu” olmuşlar.

Belediyelerdeki Derin Yolsuzluk Kuyusu

Arabistan çöllerinin neresine bir kazma ucu değdirseniz petrol fışkırır ya! Maşallah, yolsuzluk detektörünün ta uzaktan uzatıldığı bizim belediyelerden alarm çığlıkları gelmeye başlıyor. Sanmayın ki kapısı çalınan sınırlı sayıdaki yerel yönetimler böyle, çarkların namus dairesinde döndüğü istisnaları hariç tutarsak, “Allah’tan korkmaz, kuldan utanmaz” kaptanların direksiyonunda olduğu birçok belediyenin hâli pürmelali bu minval üzeredir!

Çözüm: Etkili ve Sürekli Denetim

Para tanrısının sadık kullarına meydanı bırakmamanın yolunu kestirmeden söyleyelim: Etkili ve sürekli denetim vizyonuyla, yerel yönetimlerde mali denetimi güçlendirmek. 

Unutmayalım, etkili denetimin olmadığı yerde çürüme mukadderdir.

Kamu malına göz dikenin eline, sadece haram bulaşmaz; milletin ahı da yapışır.
Böylelerine fırsat vermemek, özellikle belediyelerde etkili mali denetim için acilen atılması gereken adımlar konusundaki düşüncelerimi özetle sizinle paylaşmak isterim.

Yerel Yönetimler İçin Somut Adımlar

- Mali denetim, ihale takibi ve mevzuat kontrol aşamalarında Sayıştay’ın daha yoğun “yerel denetim” vizyonuyla yeniden yapılandırılması gerekir. Bölgesel Sayıştay yapılanmaları, belediyelere rehberlik ve sürekli denetim işlevi görmelidir.

- Bağımsız Denetim Kurulları oluşturulmalı; bu kurullar TBMM ve Cumhurbaşkanlığına doğrudan rapor sunabilmelidir.

- Gelir ve gider kalemleri aylık şeffaf raporlar hâlinde yayımlanmalı, özetleri dijital panolarda paylaşılmalıdır.

- İhaleler dijital ortamda canlı yayınlanmalı, doğrudan teminler e-ihale ile yapılmalıdır.

- Rüşvet ve yolsuzluk ihbar hatları işler hâle getirilmeli, gizlilik esas alınarak hızlı geri bildirim yapılmalıdır.

- Belediye iştirakleri sıkı denetim altına alınmalıdır. Buralardaki kaçaklar önlenmeden mali disiplin sağlanamaz.

Önleyici Mücadele: YKÖ Vizyonu

Belediyelerin rüşvet ve yolsuzlukla anılması, öncelikle dürüst belediyecilik ilkesiyle çalışan dürüst başkanları rahatsız ediyor. Koruyucu hekimlik mantığının hayranıyım. Hastalıklar kapımızı çalmadan muhkem kalelerin oluşturulması ne kadar önemliyse; rüşvet, irtikâp, yolsuzluk batağına gömülmeden YKÖ vizyonunu (Yolsuzluktan Korunma Önlemleri) acilen geliştirmemiz lazım.

“Yolsuzluktan Korunma Önlemleri” büyük hedefinin temel adımı, hızlı ve yaptırıma dayalı denetim ve teftiş seferberliğidir. Allah’tan korkmaz, kuldan utanmaz yöneticiler ile mücadele, terörle mücadele kadar acil ve ciddi bir görevdir.